Uitspraak inzake de verhoorbijstand
Geachte leden,
Vanochtend deed de voorzieningenrechter uitspraak in de zaak NVSA & NVJSA / Staat der Nederlanden inzake de verhoorbijstand. In deze email berichten wij u over ons gezamenlijke standpunt.
Rol van de advocaat
De voorzieningenrechter heeft bepaald dat uit het arrest van de Hoge Raad van 22 december 2015 onvoldoende duidelijk is welke rol de advocaat heeft tijdens het verhoor en of die rol door de huidige verhoorregels worden beperkt. Daarom heeft de voorzieningenrechter besloten hierover prejudiciële vragen te stellen aan de Hoge Raad. Deze definitieve uitspraak zal dus nog enige tijd op zich laten wachten.
Onze verenigingen stellen zich op het standpunt dat de advocaat tijdens het verhoor een actieve rol moet kunnen vervullen zodat de verdachte de rechten kan benutten die hem op grond van het Europese Recht en de Europese jurisprudentie toekomen. Concreet komt het erop neer dat de advocaat tijdens het verhoor opmerkingen moet kunnen maken en vragen moet kunnen stellen. Zie ook de door de Orde van Advocaten gepubliceerde “leidraad politieverhoor” en “best practice raadsman bij politieverhoor”. Waar die rechten worden beperkt, zal de strafrechter daar in zijn einduitspraak conclusies aan moeten verbinden.
Vergoeding voor verhoorbijstand
De voorzieningenrechter heeft geoordeeld dat de tijdelijke vergoedingsregeling van 1,5 punten (3 punten in specifieke gevallen) niet onrechtmatig is. Daarbij overweegt hij dat er (nog) geen representatieve cijfers beschikbaar zijn over de verhoorduur en dat het Ministerie momenteel onderzoek doet naar de duur van de verhoren in de piketfase. Dit is volgens ons geen representatief onderzoek aangezien de verhoren in de toevoegingsfase zijn uitgesloten.
Op basis van de door de leden van de NVSA en de NVJSA aangeleverde cijfers over de verhoorduur en bevindingen van Deloitte over de kosten van rechtsbijstand, hebben wij berekend dat het leveren van onbeperkte verhoorbijstand voor een advocaat fors verliesgevend zal zijn (tussen de € 15 en € 30 omzet tegenover € 100 kosten). Daarmee zal het leveren van onbeperkte verhoorbijstand verliesgevend zijn.
De NVSA en NVJSA stellen zich daarom op het standpunt dat in het algemeen van advocaten niet kan worden verwacht dat zij een verliesgevende dienst blijven leveren. Het in standhouden van een gezonde financiële huishouding van uw kantoor is immers noodzakelijk om ook in de toekomst rechtsbijstand te kunnen leveren aan cliënten.
Concreet betekent dit dat wij vinden dat in het algemeen niet van u kan worden verwacht dat u per zaak langer dan 1,5 uur (respectievelijk 3 uur) rechtsbijstand verleent. Advocaten die de verhoorbijstand daarna staken, kunnen rekenen op onze steun.
Wij beraden ons op de vervolgstappen (hoger beroep, meer onderzoek etc.). Daarover ontvangt u zo spoedig mogelijk bericht. Tot slot wijzen wij u op de themamiddag (door prof. Taru Spronken en prof. Petra van Kampen) over verhoorbijstand die op 26 april aanstaande vanaf 14.30 uur (na de ALV van de NVSA) zal plaatsvinden in Hotel Van der Valk te Breukelen en waarvoor ook leden van de NVJSA van harte zijn uitgenodigd.
Met vriendelijke groet,
Thomas Felix, Voorzitter NVJSA
Geertjan van Oosten, Voorzitter NVSA (a.i.)